Boek: Duiven

Duiven voor mensen

Wat dit zo bijzonder maakt: dat een simpel dier waar wij tegenwoordig zo weinig betekenis aan geven, zo'n historie heeft meegemaakt, hand-in-hand met de mens. Duiventillen die zelfs monumenten zijn, en dat je de moderne geschiedenis van de duif paralel loopt aan zaken zoals politiek, landbouw en machstverhoudingen.

De website historischeduiventillen.nl is zelfs een online register van duiventillen door heel Nederland. Zij schrijven:

Duiventillen vormen een fascinerende historische spiegel van architectuur en cultuur, waarbij ze niet alleen de technische en artistieke aspecten van hun tijdperk weerspiegelen, maar ook de diepere sociaal-culturele betekenissen en religieuze waarden van de samenleving waarin ze werden gebouwd.

Natuurlijk had ik vaag in mijn begrip dat duiven als postduiven gebruikt werden, en dat ze op wonderbaarlijke wijze de weg terug naar huis kunnen vinden, maar dat ze zelfs een (figuranten)rol spelen in de politieke geschiedenis van veel landstaten is een gegeven dat mij anders nooit binnen zou komen.

Als ik over dit soort feitjes leer, en vooral ook de samenvatting lees op Cultureelerfgoed.nl, dan begrijp ik dat steeds beter dat mijn kennis en wellicht naïviteit over dit onderwerp enorm is. Mijn handen jeuken meteen om hier een verhaal van te maken, een verhaal van politieke geschiedenis maar dan aan de hand van een duif. Wat maakt deze duif allemaal wel niet mee zeg!

Nu ben ik dit niet écht van plan, maar ik vind het altijd leuk om met ideeën te spelen. Met die ideeën jongleren en zien wat er gebeurt. Kan ik zo'n idee hooghouden, of vallen de ballen uit mijn handen? Wel vind ik dit verhaal van duiven weer exemplarisch voor een stelling die ik heb: je kan veel gebeurtenissen uit de wereldgeschiedenis verklaren aan de hand van een redelijk willekeurige object of actor die een rol of bijrol in die geschiedenis speelt. Gewoon door deze als lijdraad te nemen.

Geheim bewaren

Ik wilde meteen andere bronnen vinden over dit onderwerp en zo kwam ik terecht bij een ander verhaal over de Middeleeuwen. Dit ging niet direct over duiven, maar wel een opvallend artikel over politieke geschiedenis en het delen van geheimen.

Van de Vlaamse website cultuurgeschiedenis.be leerde ik dat in de Middeleeuwen in een aantal steden gebruikelijk werd om het bestuurszegel van de stad, net als andere essentiele onderwerpen, in een kist werden bewaard, met meerdere sloten. De sleutels werden vervolgens verdeeld onder verschillende groepen die een rol speelde in het bestuur van de stad.

De vervreemding en vervalsing van belangrijke documenten kon op die manier ingedijkt worden.

Direct associeerde ik dit met moderne wiskundige oplossingen hiervoor zoals Shamir's secret sharing. Dat is een manier om cryptografische sleutels te verdelen onder verschillende mensen. Je kan met zo'n sleutel geheimen delen, zoals de toegang tot zo'n digitale kist, of bijvoorbeeld toegang tot kapitaal of geheime toegangscodes voor het gebruik van militaire bommen. Dit is een uitstapje waar ik later op terug zal komen.

Duiven eten

Behalve dat zoek ik naar meer. Hoe zit het met recepten van duif, en is er in Nederland een restaurant waar duif op het menu staat? Dit laatste heb ik niet kunnen vinden, maar wel een enige recepten op de website van de plaatselijke snackbar in Almelo. Een artikel geschreven door, zoals ik analyseer, generatieve kunstmatige intelligentie, inclusief een leuk verhaaltje over de culinaire geschiedenis van duif.

Ik weet niet eens of het verboden is om in Nederland een duif te eten. Ik neem aan dat ik er niet zo maar eentje mag doden, maar wat als het roadkill is: een verse duif die zojuist is aangereden en geen kans op leven heeft?

Geen idee hoe veilig dat is, en ik ben het ook niet van plan om uit te zoeken. Maar wat wel kan is naar Frankrijk rijden en daar duif eten. Er zijn best wel enige restaurants te vinden waar duivenborst op het menu staat, zoals in Parijs. Maar waar komt die duif dan vandaan? Wat voor duiven zijn dat en worden die dan gefokt zoals kippen?

Veel vragen en het antwoord laat niet snel op zich wachten. Ik gebruik een zoekmachine in het Frans en kom snel tot de ontdekking dat er een poelier is net onder Bretagne vlak bij Nantes. Dat is 8 tot 9 uur rijden vanaf de Nederlandse grens. Het bedrijf heet Les Pigeons de Mesquer: De duiven van Mesquer.

Dit boerenbedrijf fokt dus duiven voor consumptie. Elke week verkoopt de boerderij tussen de 600 en 800 jonge vogels naar restaurants met name. Maar ter plekke heeft de boer ook een restaurantgedeelte en je kan het vlees ook zelf afhalen. Je kunt duif rechtstreeks bij de boerderijwinkel kopen of in het restaurant genieten van dit zeldzame gerecht.

Lijkt duivenvlees op kip of eend? Zorg voor een verrassing tijdens de proeverij. Er is geen sprake van wit vlees. De duif is geen kleine kip, hij lijkt uiteindelijk meer op een eend.

Een restaurantbezoeker die de duivenborst proefde in Parijs liet deze recensie achter: Must visit for us every time we are in Paris. Of course the food is beyond compare. Each bite is worth it. We never try anything and think… “Well, that one’s kind of a miss” .. I had the pigeon breast which was as tender and hearty as the best duck I have ever had.

Waarom heeft Nederland nog niet zoiets? En is dit dan ook lucratief te noemen? Dat is niet eenvoudig. Want de productie is simpelweg niet zo hoog als bijvoorbeeld bij kippen. Je krijgt maximaal maar 14 eieren per broedpaar per jaar. Dat is net iets meer dan 1 per maand. Dus voor elke duivenjong die je in een maand kan verkopen voor zijn vlees, moet je er 2 houden. Dat is best een groot aantal, vooral vergeleken met kippen.

<!--

Ganzen eten

Wat in Nederland wel --!>